انواع اعتماد به نفس کدامند؟

اعتماد به نفس یکی از مهارت های توسعه فردی و مفهومی چند بعدیه که روی بخش‌های مختلف زندگی تأثیر می‌ذاره. به دلیل همین پیچیدگی و عدم یکنواختی، میشه اون رو در دسته بندی‌های متنوعی جا داد که هر کدوم به جنبه‌های مختلفی از اعتماد به نفس اشاره می‌کنن. با توجه به اینکه هدف شما بهتر شدن تو کدوم بعد خودتون در زندگی هست، میتونین تو اون نوع اعتماد به نفس عمیقتر و دقیق‌تر بشین.

انواع اعتماد به نفس رو میشه به خوب و بد، سالم و ناسالم، کلی و موقعیتی، پایدار و ناپایدار، واقعی و کاذب، درونی و بیرونی و… تقسیم کرد. در ادامه چند تا از مهم‌ترین انواع اعتماد به نفس رو با هم مرور می‌کنیم و یاد می‌گیریم که چطور میشه تقویتشون کرد.

اعتماد به نفس واقعی از انواع اعتماد به نفس

اعتماد به نفس حقیقی هیچ رابطه‌ای با آن چه که در زندگی بیرونی شما اتفاق می‌افتد، ندارد. منشأ اعتماد به نفس حقیقی شغل، درآمد، شهرتتان نیست. اعتماد به نفس واقعی، نتیجه‌ی باور قلبی و درونی شما به توانایی‌هایتان است.

باربارا دی آنجلیس

در مطلب اعتماد به نفس چیست گفتیم که، فردی با این نوع اعتماد به نفس عمیقاً به ارزش‌ها و توانایی‌های خودش باور داره، از مواجهه با ناشناخته‌ها و چالش‌های جدید نمی‌ترسه و میدونه هر اتفاقی که بیفته میتونه از پسش بربیاد. البته این به اون معنی نیست که فکر کنین همه چیز رو بلدین و هیچوقت اشتباه نمی‌کنین؛ بلکه اگر هم اشتباه کنین یا شکست بخورین ازش یاد می‌گیرین و خودتون رو نمی‌بازین.

در واقع اعتماد به نفس اصیل بخشی از هویت شما به حساب میاد و از درونتون سرچشمه می‌گیره و خیلی ربطی به عوامل خارجی و شکست‌ها نداره. اعتماد به نفس درونی در عزت نفس و احساس ارزشمندی ذاتی انسان‌ها ریشه داره و در طول زمان و موقعیت‌های مختلف نسبتاً پایداره.

اولین قدم برای تقویت این مورد از انواع اعتماد به نفس، خود آگاهی و شناخت خودتونه. یعنی نسبت به ارزش‌ها، مهارت‌ها، محدودیت‌ها، نقاط ضعف و قوتتون، ناامنی‌ها و ترس‌ها و… آگاه باشین. چیزهایی که نمی‌تونین تغییر بدین رو بپذیرین و در جهت بهبود چیزهای قابل تغییر تلاش کنین. در مرحله بعدی سعی کنین به دستاورد‌ها و موفقیت‌هاتون هر چند کوچیک، فکر کنین و اونها رو یادداشت کنین. در نهایت اینکه با خودتون مهربون باشین و دست از سرزنش کردن خودتون بابت اشتباهاتتون بردارین.

اعتماد به نفس کاذب از انواع اعتماد به نفس

بر خلاف اعتماد به نفس واقعی که از باور عمیق شما به خودتون و توانایی‌هاتون نشأت می‌گیره، اعتماد به نفس بیش از حد ناشی از ناامنی‌ها، شک و تردید به خود، ترس از قضاوت و دیده نشدن و عدم اعتماد به نفس واقعی هست. در واقع در این نوع اعتماد به نفس، فرد یه نقابی روی چهره میزنه تا بتونه نظر و تأیید دیگران رو جلب کنه و اون‌ها رو متقاعد کنه که واقعاً خودش رو باور داره و توانمنده. این تلاش برای خوب، بهتر و حتی بهترین به نظر رسیدن، خیلی شکننده و وابسته به قضاوت بقیه‌ست. اعتماد به نفس کاذب که نوعی توهم و نمایشه، ناپایدار و ناسالمه و گاهی هم ممکنه مثل خودشیفتگی تصور بشه.

در مطلب اعتماد به نفس کاذب به طور مفصل به این نوع از اعتماد به نفس پرداخته‌ایم و راجع‌به نشانه‌ها، دلایل به وجود آمدن و راههای مقابله با آن صحبت کرده‌ایم.

اعتماد به نفس القایی از انواع اعتماد به نفس

در این نوع اعتماد به نفس فرد تلاش می‌کنه با تکرار یک سری جملات تأکیدی مثبت به خودش تلقین کنه که اعتماد به نفس داره و توانمنده؛ حتی اگه عمیقاً بهش باور نداشته باشه. گفتن جملاتی مثل “من از پس این کار برمیام” یا “من قوی و فوق‌العاده هستم” و عباراتی از این دست، بدون ایمان قلبی و تلاش عملی چندان کمک کننده نیست. فرض کنین شما یه آزمون مهم دارین که براش خیلی وقت نذاشتین حالا هرچقدر هم که به خودتون بگین موفق میشین یا توانایی لازم رو دارین، چندان کارساز نخواهد بود و فقط ممکنه برای لحظاتی استرس و نگرانیتون رو کم کنه.

درسته که اعتماد به نفس تلقینی خیلی متزلزل و گذراست و درونی نیست ولی برای شروع کارهای جدید میتونه باعث تجسم سازی مثبت و افزایش اعتماد به نفس بشه. برای اینکه بشه بهترین نتیجه رو از این نوع از از انواع اعتماد به نفس گرفت، باید با خودآگاهی و اقدام عملی همراه بشه. یعنی در کنار اینکه به توانایی‌ها و محدودیت‌هاتون آگاه میشین و برای رسیدن به خواسته‌هاتون تلاش می‌کنین با جملات مثبت و انگیزه‌دهنده، باعث تداوم خودباوری و احساس قدرت در خودتون بشین.

اعتماد به نفس با کسب تجربه

شنیدین میگن همه چی دفعه اولش سخته؟ اگه شما کاری رو یه بار انجام بدین، دفعه‌های بعدی براتون خیلی راحت‌تر میشه و افزایش اعتماد به نفس رو به دنبال داره. فردی رو تصور کنین که بعد از یاد گرفتن یه دانش و مهارت برای اولین بار میخواد جایی مشغول به کار بشه. ممکنه با چالش‌های مختلف روبرو بشه و استرس داشته باشه ولی هرچی که جلوتر میره و بیشتر تجربه کسب میکنه، هم اعتماد به نفسش بیشتر میشه و هم نحوه انجام کار‌ها رو بهتر یاد می‌گیره.

اولین باری که میخواستین دوچرخه سواری کنین رو به یاد دارین؟ احتمالاً با همراهی بزرگتر‌ها و چرخ‌های کمکی شروع کردین و بارها زمین خوردین؛ ولی با هر دفعه انجام این کار بهتر و بهتر شدین و اعتماد به نفستون هم بالا‌تر رفت طوری که الان مثل آب خوردن انجامش می‌دین. در این نوع از انواع اعتماد به نفس، اون موقعیت دیگه براتون نا آشنا نیست و ذهن شما باور داره که چون قبلاً تونستین از پسش بربیاین پس احتمالاً توانایی انجام دوباره‌ش رو هم دارین. مشکل اعتماد به نفس با تکیه بر تجربیات گذشته اینه که تو انجام کار‌های تکراری میتونه کمکتون کنه و برای کار‌هایی که بار اول انجام میدین نیاز به اعتماد به نفس واقعی و درونی دارین.

همچنین بخوانید: تفاوت عزت نفس و اعتماد به نفس

انواع دیگر اعتماد به نفس

اعتماد به نفس اجتماعی

این نوع اعتماد به نفس یعنی اینکه شما در جمع و در تعامل با دیگران چطور ظاهر میشین و چقدر اعتماد به نفس دارین. اعتماد به نفس در جمع یا اعتماد به نفس اجتماعی تو زبان بدن، نوع لباس پوشیدن، نحوه صحبت کردن و… خودش رو نشون میده. افرادی که اعتماد به نفس اجتماعی بالایی دارن معمولاً در کنار دیگران احساس راحتی می‌کنن، همدلی و تطبیق پذیری خوبی دارن و در اظهار نظر و بیان خواسته‌هاشون مشکلی ندارن. از دیگر ویژگی‌های این افراد میشه به موارد زیر اشاره کرد:

• به راحتی با افراد جدید ارتباط برقرار می‌کنن
• شنونده خوبی هستن و فعالانه به صحبت‌های بقیه گوش میدن
• تماس چشمی برقرار می‌کنن و به آدم‌ها لبخند میزنن
• شنیدن نظرات مخالف و انتقاد‌ها باعث برآشفتگی‌شون نمیشه
• مطمئن و رسا صحبت می‌کنن، نظرشون رو میگن یا سؤال می‌پرسن

اگه از برقراری ارتباط و صحبت با دیگران اجتناب می‌کنین، وقتشه که از منطقه امنتون خارج بشین. عضو شدن در گروه‌های مختلف بهتون فرصت آشنایی با آدم‌های جدید و شبکه سازی میده. بعلاوه سعی کنین مهارت‌های ارتباطی و تکنیک‌های زبان بدن رو یاد بگیرین تا کیفیت روابطتون بالا بره.

اعتماد به نفس ظاهری

اعتماد به نفس ظاهری یکی از انواع اعتماد به نفس هست که نشون‌دهنده نظر و باور شما درباره زیبایی و جذابیت ظاهریتونه. خیلی مهمه که ما نسبت به ظاهرمون احساس خوب و مثبت داشته باشیم و بپذیریم به عنوان یک انسان، زیبا و ارزشمند هستیم. در دنیای امروز رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تلاش می‌کنن تصویر خاص و متفاوت از انسان زیبا ارائه بدن که دور از واقعیته.

به طور کلی این فشار‌ها روی خانم‌ها بیشتر و این نوع اعتماد به نفس در زنان پایین‌تره.متأسفانه همین باعث میشه خیلیامون چشم بسته تو دام مقایسه ظاهرمون با دیگران بیفتیم و دیگه نمی‌تونیم خودمون رو تحمل کنیم چه برسه به اینکه دوست داشته باشیم. نتیجه میشه عمل‌های زیبایی افراطی، رژیم‌های غیر اصولی، اعتیاد به خرید لباس و… که در نهایت ممکنه هیچکدوم باعث احساس رضایت ما از خودمون نشن.

این نوع اعتماد به نفس به خصوص در نوجوانی خیلی میتونه تحت تأثیر قرار بگیره. برای اینکه بیشتر بتونین به فرزندتون در این مورد کمک کنین، مطلب افزایش اعتماد به نفس در نوجوانان میتونه به دردتون بخوره.

با تمرکز بیشتر روی نکات مثبت ظاهری، اصلاح سبک زندگی، ورزش و تغذیه مناسب، تغییر تیپ و استایل، تغییر مدل مو و آرایش و کارهایی از این دست می‌تونین اعتماد به نفس ظاهری رو در خودتون تقویت کنین. همچنین بهتره از افرادی که مدام در حال ایرادگیری و دادن نظرات منفی هستن دوری کنین، حواستون باشه که تو شبکه‌های اجتماعی چه کسانی رو دنبال می‌کنین و تو دام مقایسه نیفتین.

اعتماد به نفس ذهنی

این نوع اعتماد به نفس یعنی باور به توانایی‌های ذهنی و قابلیت‌های فکری. در اعتماد به نفس ذهنی فرد باور داره که تو یادگیری و به کار بردن دانش و مهارت‌های شناختی مثل تصمیم‌گیری، خلاقیت و… توانمنده. افرادی که از اعتماد به نفس ذهنی بالایی برخوردارن به یادگیری مستمر و ارتقای دانش و مهارت‌هاشون علاقه‌مندن، میتونن با چالش‌های مختاف ذهنی روبرو بشن و بهتر و سریع‌تر تصمیم‌گیری کنن.

با مطالعه و یادگیری مداوم، دانشتون افزایش پیدا میکنه و در نتیجه بیشتر احساس قدرت و خودباوری می‌کنین. همچنین اگر فکر می‌کنین تو مهارت‌های فکری مثل تفکر انتقادی، حل مسئله و… نیاز به بهتر شدن دارین، حتماً با مطالعه کتاب های توسعه فردی روی خودتون کار کنین و تأثیرش رو روی اعتماد به نفس کلی‌تون ببینین.

در این سعی کردیم راجع‌به انواع مختلف اعتماد به نفس صحبت کنیم و به ظور خلاصه به را‌ههای تقویت اونها اشاره کنیم.
اعتماد به نفس شما تو چه زمینه‌ای نیاز به کار داره؟ آیا فکر می‌کنین اعتماد به نفس القایی یا کاذب دارین؟